Teknoloji Satın Alma Rehberi – 1

Kamera, fotoğraf makinası, cep telefonu vs… Bunları satın almaya karar veren insanı çok zor anlar bekliyor bugünün dünyasında. Internet işleri iyice içinden çıkılmaz hale getirdi. Her ürün için yüzlerce eleştiri, yorum, tavsiye var.

Bu konu çok ilgimi çekiyor çünkü insanlar israrla yanlış seçimler yapıyorlar.

Çok basit ve acıklı örnek: İki sene önce büyük ekran plazma tv almak isteyen bir arkadaşım bana fikir sormuştu (Sinema TV bölümünde ders verince bu tür sorular sık gelir : ). Ben de ona “Sakın alma çünkü o teknoloji henüz olgunlaşmadı” demiştim. Tabi ki beni dinlemedi 🙂 (Genelde insanlar bana fikir sorar ama asla önerilerimi dinlemezler!). Zaten bu öneriyi verir vermez yüzü ekşimişti: Heyecan içindeydi ve o televizyonu duvarına asmadan rahat etmeyecekti.

Bir gün aniden heyecanla geldi: “Plazma aldım! Satıcıyla konuştum en iyi modelin bu olduğunu söyledi…”

– “Güle güle kullan, kaça aldın?”

– 8500 YTL!

– Çüş… (bunu içimden söylüyorum tabi : )

Aradan iki yıl geçti sevgili arkadaşım acıyla fark etti ki aldığı 8500 YTL lik o muhteşem ekranda HDMI girişi yok, ayrıca Full HD denen 1920*1080 cozunurlugunu desteklemiyor. Oysa bugün 2500 YTL ye onunkinde olmayan bütün özelliklere sahip bir ekranı satın almak mümkün. Tabi ki arkadaşım bu konuda gayet üzgün ve kendini kandırılmış hissediyor. Durup dururken onu üzmeye de gerek olmadığı için bu konu açıldığında hemen kapatıyoruz.

Peki neden böyle oluyor? Son derece akıllı, okumuş yazmış binlerce insan neden sürekli yanlış teknolojilere yatırım yapıyor?

Birincisi tabi ki insanları yanıltmaya çalışan satıcılar söz konusu. Ben prensip olarak hiçbir satış temsilcisine güvenmiyorum. İstisnasiz gördüklerimin hepsinin bilgisi çok yetersiz. Ezberledikleri bir takım klişe lafları tekrarlayıp duruyorlar. Teknolojiye uzak bir insansanız bu satıcılar karşısında çaresiz kalıyorsunuz çünkü söyledikleri manasız sözlerin manasız olduğunu bile anlayamıyorsunuz. Aslında onlara basitçe şunu sormak istiyorsunuz: “Bu alacağım şey yeterince iyi mi?”

Fakat adamcağıza da kızmamak gerek zira ortada ciddi bir çıkar çatışması var. Siz zaten mağazaya girmişsiniz ve adamın işi sizi oradan hafiflemiş bir cüzdan ve şişmiş bir ego ile çıkartmak (En iyisini aldım!). Stoktaki modeller zaten belli (hele Türkiye’de stokta ne varsa onunla yetinmeye mecbursunuz). Adam çok iyi niyetli bile olsa aslında o da sattığı şeyin ne olduğunu bilmiyor doğru dürüst. Geriye ne kalıyor? İsteyerek veya istemeden sizi kandırmak 🙂

Arkadaşımın örneğinde satıcının “Beyefendi siz bunu almayın iki yıl sonra fiyatları üçte bire düşecek ve özellikleri de çok daha iyi olacak” demesini bekleyemeyiz. (Kaldı ki arkadaşım gibi insanlar olmasa bu teknolojilerin bu kadar çabuk ucuzlaması da mümkün olmazdı.)

Teknoloji satın alma konusunda hiç hata yapmadım diyemem. Bazı hatalar yaptım ama açıkçası genel olarak başarılı olduğumu söyleyebilirim. Örneklemek için bazı büyük hatalarımı sayarsam:

* 1999’da yaklaşık 1000 dolar verip DVD oynatıcı almıştım (Evet çok aptalca geliyor zira bugün aynısı 50 dolara alınabiliyor)

* 2003’te 350 dolar verip DVD Writer almıştım (Bugün 25 dolara almayanı dövüyorlar)

* 2006’da 450 dolar verip 4 GB RAM almıştım (Diğeri kadar vahim değil ama bugün 120 dolara alınıyor)

Bunlar dışında ciddi bir hata hatırlamıyorum. Özellikle alınan aletlerin kullanılmayıp kenara atılması durumunu neredeyse hiç yaşamadım. Normalde inanılmaz derecede sabırsız biri olmama rağmen teknoloji konusunda beklemeyi öğrendim (Gerçi bu kadar sabırlı olmamın bir nedeni de hiç bir zaman çok param olmaması olabilir : ) Şaka bir yana paranızın kısıtlı olması teknoloji konusunda hayırlı bir durumdur. Örneğin yazının başında anlattığım arkadaşım gibi kenarda boş duran ve sizi rahatsız eden 8500 YTL’niz varsa teknolojik hata yapma riskiniz doğal olarak artar)

Devam Edecek…